Ngabiga bụ nwanne erughi eru, oke vitamin dị njọ karịa ụkọ

N'oge ọtụtụ nde mmadụ na-agba ọsọ iji nweta ihe mgbakwunye vitamin, enwere akụkụ dị njọ, nke ole na ole maara, gụnyere onye na-ahụ maka ọdịdị ahụ na dọkịta na-awa Chris Tolkien, bụ onye na-ahụ na ọtụtụ n'ime ha na-egbu oge ha n'okwu ndị a na ụfọdụ nwere ike imerụ onwe ha ahụ site na oke oke. na-amalite na mgbakwunye ndị a.
N’ọnwa Nọvemba afọ 1912, otu ndị nwoke atọ na nkịta iri na isii si n’ebe dịpụrụ adịpụ dị n’ebe ọwụwa anyanwụ Antarctica ga-achọpụta ọtụtụ ọdụ ụgbọ mmiri dị narị kilomita ole na ole site n’ebe ahụ.
Ọnwa atọ gara njem ahụ, ọ bụ nanị otu nwoke, Douglas Mawson, lọghachiri, akpụkpọ ahụ́ ya na-akpụ akpụ, ntutu ya na-adakwa ada, o felatakwara ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọkara.

Mawson kọrọ nkọwa nke njem a, bụ nke Sir Edmund Hillary mechara kọwaa dị ka "akụkọ kachasị mma n'akụkọ ihe mere eme nke nchọpụta pola nke naanị otu onye lanarịrị".
Otu ọnwa n'ime njem ahụ, otu n'ime ndị ikom atọ ahụ na nkịta isii gbabara n'otu ọdọ mmiri nke nwere ụlọikwuu na ihe ka ukwuu n'ihe enyemaka maka njem ahụ, ma ahụghị ha.
Mgbe nke ahụ gasịrị, Mason na onye ọrụ ibe ya Javier Mertz, bụ ndị ya na ya lanarịrị, malitere njem ahụ laghachi na isi, ebe a na-eri nri na ihe fọdụrụ n'ime nkịta na ha.
Mgbe izu ole na ole gachara, Mertz malitere ịrịa afọ ọsịsa na mgbu afọ, akpụkpọ ahụ ya malitere ịwapụ na ntutu isi ya na-adapụ, ma nwụọ ọtụtụ ụbọchị ka e mesịrị na enweghị nkwụsị na nhụsianya.
Ọ bụ ezie na Mawson na-enwekwa ụdị mgbaàmà ndị yiri ya, ka ọkpụ ụkwụ ya gbapụrụ n'ụzọ nke mere ka akpụkpọ anụ dị n'ebe ahụ pụta dị ka "erekọrọ na akabeghị aka," dị ka ọ kọwara ya.
Ya mere, nhụjuanya nke ndị na-eme nchọpụta na ndị ọrụ ụgbọ mmiri oge ochie tara ahụhụ bụ mkpali maka ime nyocha na nchọpụta mbụ banyere vitamin na ọrịa ndị na-emetụta ụmụ mmadụ n'ihi enweghị vitamin ndị a.
Na nlele mbụ, akwụkwọ akụkọ Mawson dị ka ọ na-akọ akụkọ ọzọ nke agụụ yana enweghị nri dị mkpa.

Otú ọ dị, n'ezie, nkọwa Mawson banyere mgbaàmà ya fọrọ nke nta ka ọ metụta ịkọwa ihe mgbaàmà nke ịṅụbiga mmanya ókè nke vitamin A, nke yiri ka ọ bụ n'ihi iri anụ imeju nkịta, dịka iri ihe na-erughị gram 100 nke imeju nkịta Eskimo. ga-abụ ihe na-egbu egbu maka onye nyocha agụụ agụụ.
Ọ bụ ezie na Mawson dịrị ndụ mgbe njem ahụ gasịrị ruo afọ 76, akụkọ ya na-enye anyị ịdọ aka ná ntị na vitamin pụrụ ịdị ize ndụ nye ahụ ike anyị.
Akụkọ a na-ekpuchi ihe niile anyị mụtara gbasara mgbakwunye vitamin n'ime afọ ole na ole gara aga.
Ọ bụrụ na ahụ́ dị mmadụ mma ma bie ná mba ndị dị ka Briten, ịnara multivitamins na ịṅụbiga mmanya ókè nwere ike ibelata ndụ ya.
Ọtụtụ mgbe na maka ọtụtụ n'ime anyị, ihe mgbakwunye vitamin ndị a adịghị mma maka anyị, ọ bụ ezie na ọtụtụ n'ime anyị na-emefu ego buru ibu na ha, ụfọdụ nwere ike ịdabere na ha nke ukwuu, site na ime ntutu isi na ahụike anụ ahụ.
Ọ ga-amasị m ịbanye na nke a n'ụzọ zuru ezu, n'ezie, ụlọ ọrụ ndị na-emepụta vitamin ndị a anaghị ekwenye na nke ahụ. Yabụ kedu ihe kpatara anyị ji eche na mgbakwunye ndị a bara uru maka anyị wee were ha?
Vitamin dị mkpa na ndụ anyị, ma enwere ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ndị mmadụ - ọbụlagodi na Britain kwa - na-erite uru site na ụfọdụ ụdị mgbakwunye vitamin ndị a. Otú ọ dị, mbadamba nkume multivitamin ndị na-abịa n'ahịa ma na-achịkwaghị achịkwa karịrị nanị imefusị ego.
Nsogbu bụ na anyị na-eche banyere vitamin nke ukwuu, malite na akụkọ ndị dị egwu anyị na-anụ banyere nsogbu ụkọ vitamin, na-agafe na-agụ ihe e dere n'azụ igbe nri ehihie "ọka ọka" nke ụkpụrụ oriri na-edozi ahụ, na-ejedebe na Plinos Pauling. , American biochemist onye meriri ugboro abụọ Nobel Nrite nke na-akpọ ka a were vitamin C na nnukwu doses.
Nke ka njọ bụ na ndị na-ere anyị ihe mgbakwunye vitamin ndị a n'ụlọ ahịa ma na-erere anyị ha n'echiche na-ezighị ezi na ọ bụrụ na ole na ole n'ime vitamin ndị a bara uru, n'ezie ọtụtụ n'ime ha ga-aka mma.

Onye meriri Nobel Linus Pauling nọ na-aṅụ ọtụtụ vitamin C
Amaara m aha vitamin ndị a na-amaghị nke ọma ọbụna tupu m mụọ ọgwụ, ebe ọ na-amasị m mgbe niile ikiri ụdị ọka nri nri ụtụtụ nke ụlọ ọrụ "cornflakes" nwere ọtụtụ agba na ụtọ ndị a na-ere site na iji anụmanụ katuunu ma na-ekwusi ike na mgbasa ozi ndị ahụ na ha bụ. "Ọgaranya na vitamin na mineral."
A ghaghị ịnakwere na ọka nri ụtụtụ a bara ụba na vitamin na mineral bụ otu n'ime ihe omume ahụike kachasị mkpa na nke na-emetụta n'akụkọ ihe mere eme, n'ihi na ọ nwere mmetụta dị mma nke ọma ọbụna na Europe.
Yabụ, mgbe ndị mmadụ na-agaghị eri imeju nke nkịta na Antarctica, enweghị vitamin A n'ime ahụ na-abawanye ohere nke kpuru ìsì, na ọnwụ nke ọtụtụ ụmụaka sitere na measles na afọ ọsịsa na mba ndị ka na-emepe emepe.
Maka nke a, Òtù Ahụ Ike Ụwa nke United Nations na-atụ aro ka a na-ewere vitamin a kpọmkwem kpọmkwem, ma dọọ aka ná ntị na ịba ụba nke dose nwere ike ime ka nwa ebu n'afọ na-adịghị mma na mmalite nke afọ ime, yana nsogbu ahụike ndị ọzọ; Ya mere, vitamin nwere ike n'ọnọdụ ụfọdụ iweta mgbanwe dị ukwuu na ndụ ndụ.
Ihe ndị dị otú ahụ na-eme ka a ghọta n'ozuzu banyere uru nke vitamin maka ahụ ike.

Ma ị nụbeghị banyere ya ma ọ bụ na ị nụbeghị, Linus Pauling enweela mmetụta dị ukwuu na omenala vitamin na nri, ọ gaghị ekwe omume iche onye ọ bụla nwere ikike ma ọ bụ ntụkwasị obi karịa ya.
O nwetara ihe nrite Nobel abụọ, ma dee akwụkwọ n’afọ 1970, bụ́ ebe o kweere na ọ̀tụ̀tụ̀ vitamin C dị ukwuu pụrụ ịrụ ọrụ nke ọma n’ịlụso influenza, cancer, na ọrịa obi, nakwa ọrịa ọrịa na nlọghachi azụ ọgụ.
Pauling nọ na-aṅụ nnukwu vitamin ahụ ọtụtụ narị ugboro ka a chọrọ ya, o bikwara ndụ ruo n'ọgbọ nke ndụ ka ọ hụ ọtụtụ n'ime ụmụ ụmụ ya gbara ya gburugburu. Ọ bụkwa onye mmeri nke mgbasa ozi vitamin, bụ nke nyeworo aka na uto nke ụlọ ọrụ na-akwado nkwenye na ịgbakwunye ụmụ irighiri ihe ndị a na nri anyị bara uru n'akụkụ ọ bụla.
Otú ọ dị, kama ịdabere n'ihe nanị otu onye na-ekwu, n'agbanyeghị na ha nwere ntụkwasị obi na ya, anyị kwesịrị ileba anya n'ihe ọmụmụ ndị na-enyocha ihe na-eme ndị na-aṅụ vitamin ndị a ruo ogologo oge nke ndụ ha.
Ilele otu ọmụmụ ihe agaghị aza ajụjụ ma ihe mgbakwunye vitamin dị mma maka ahụike. Ọmụmụ ihe ndị a na-elekwasị anya na nzụlite sayensị, ọ pụkwara isi ike ịkọwa esemokwu nke mmasị dị n'etiti ha.
Iji zaa nke a, anyị ga-atụle ihe a maara dị ka "nyocha nyocha," nke ndị ọkà mmụta sayensị nọọrọ onwe ha na-anakọta data niile dịnụ wee nyochaa ya iji zaa ajụjụ ndị buru ibu.
Antioxidants
Abụọ n'ime ndị ọkà mmụta sayensị ahụ kwuru, sị: "Anyị ahụghị ihe akaebe ọ bụla na-akwado ịṅụ ihe mgbakwunye antioxidant maka mgbochi nke isi ma ọ bụ nke abụọ nke ụdị ọrịa ọ bụla. Beta-carotene na vitamin E yiri ka ha na-atụnye ụtụ na-abawanye ọnwụ, dịkwa ka ọnụọgụ vitamin A na-abawanye.”
Ndị ọkà mmụta sayensị abụọ ahụ gbakwụnyere, sị: "Ọ dịkwa mkpa na a na-ahụta ihe mgbakwunye nri na-edozi ahụ na ngwaahịa ọgwụ nke a ga-enwerịrị nyocha zuru oke tupu etinye ya n'ahịa."
A na-ewere ihe mgbakwunye ndị a dị ka usoro nke probiotics dị ike, ma ha anọghị n'okpuru otu usoro nchịkwa dị ka ọgwụ ọgwụ, ya mere ekwesịrị inwe nkwupụta ịdọ aka ná ntị na nkwakọ ngwaahịa ma ọ bụrụ na e nwere nkwupụta na ihe mgbakwunye ndị a na-emerụ anyị ahụ.
Ajụjụ na-esote bụ ihe kpatara mgbakwunye ndị a ji emerụ ahụ ike anyị.
O siri ike nyochaa data na mgbakwunye ndị a, n'otu akụkụ n'ihi na vitamin na-anọchi anya otu ụdị kemịkal dị iche iche.
M ga-etinye ihe ndị mmadụ na-akpọ "minerals" na udi nke "vitamin." A chọrọ ha na nri ọ bụghị maka ume, kama iji rụọ ọrụ kemịkal nke enzymes na metabolism nke anụ ahụ, mmepụta cell, nrụzi anụ ahụ na ndị ọzọ. usoro dị mkpa.
Enwekwara njikọ dị n'etiti vitamin A na mmụba nke ọrịa cancer akpa ume na ndị na-ese anwụrụ. A na-ejikọta oke zinc na mbelata ọrụ mgbochi ọrịa. Enwekwara mmekọrịta dị n'etiti ogologo oge ịṅụbiga mmanya ókè nke manganese na ihe omume nke akwara na nhụjuanya na ndị agadi.
Ọ na-adịkwa mgbagwoju anya karị ma a bịa n'ịchịkọta ihe niile n'otu ọgwụ. Dịka ọmụmaatụ, mineral dị iche iche na-asọrịta mpi maka mmịkọ. Ọ bụrụ na ị na-etinye calcium buru ibu, ị gaghị enwe ike ịmịkọrọ ígwè. Ọ bụrụ na ị na-etinye nnukwu ígwè, ị gaghị enwe ike ịmịnye zinc. Ọ bụrụ na ị were vitamin C, nke a ga-eduga n'ibelata ọkwa nke ígwè.
Ihe ize ndụ dị na ya abụghị iribiga ihe ókè, ma ọ nwere ike iduga n'ịdalata ihe dị ize ndụ ọbụlagodi na ọ bụ naanị mgbakwunye maka gị.
Ma olee mgbe ndị dọkịta na-akwado ọgwụ mgbakwunye? National Institute for Health and Clinical Excellence na-atụ aro mgbakwunye maka ụfọdụ ndị otu ndị nọ n'ihe ize ndụ nke ọrụ adịghị arụ ọrụ, gụnyere:
Folic acid maka ụmụ nwanyị niile na-atụle ịtụrụ ime ma dị ime ruo izu nke iri na abụọ nke ime.
Vitamin D maka ndị inyom dị ime, ndị nne na-enye nwa ara, ụmụaka sitere na ọnwa isii ruo afọ ise, ndị dị afọ 65 na ndị na-adịghị ekpuchi anya anyanwụ - dịka ọmụmaatụ ndị na-ekpuchi akpụkpọ ahụ ha n'ihi omenala, ma ọ bụ ndị na-eme ya. anọghị n'ime ụlọ ruo ogologo oge.
N'ikpeazụ, a na-atụ aro ka ụmụaka niile were mgbakwunye nwere vitamin A, C na D site na ọnwa isii ruo afọ anọ. Nke a bụ ịmara na o nwere ike ịbụ na ntolite ụmụaka agaghị ezu oke, ọkachasị ndị na-eri nri dị iche iche.
Dọkịta gị nwekwara ike ịkwado mgbakwunye ma ọ bụrụ na ịchọrọ ya maka ebumnuche ahụike. Ọ bụrụ na ị kpebie ị were mgbakwunye, rapara na usoro akwadoro, ọ gwụla ma ị nwere ntụzịaka ọzọ sitere n'aka onye na-ahụ maka nri na-edozi ahụ nke kwadoro nke na-akwado ịbawanye dose ahụ. Ma ọ bụrụ na ị nwere ụfọdụ obi abụọ banyere usoro onunu ogwu etoju, ị kwesịrị ị gakwuru na eze gbaara nutritionist.